پودر زاج سفید از قدیمیترین ترکیبات معدنی مورد استفاده در طب سنتی و عطاری ایران است که به خاطر خواص ضدعفونیکننده، ضدتعریق و روشنکنندگی، همیشه جایگاه ویژهای داشته است. این پودر طبیعی برای پوست، دهان، مو و حتی در فرمولاسیون محصولات خانگی و آرایشی کاربرد دارد.
زاج سفید (Alum، پتاسیم آلوم، نام علمی: Potassium Aluminum Sulfate) یک ترکیب معدنی کریستالی است که معمولاً به صورت سنگ یا پودر سفیدرنگ در عطاریها فروخته میشود. زاج سفید بیبو، بدون طعم واقعی، با قدرت فوقالعاده در ضدعفونی و قابضکنندگی، یکی از مواد اصلی در طب سنتی و بهداشت سنتی ایرانی محسوب میشود.
ضدتعریق و خوشبوکننده طبیعی:
یکی از مشهورترین کاربردهای پودر زاج سفید، استفاده به عنوان دئودورانت طبیعی برای زیر بغل و بدن است؛ هم باکتریهای بوی بد را از بین میبرد و هم منافذ عرق را میبندد.
ضدعفونیکننده قوی:
پودر زاج سفید برای ضدعفونی زخمهای سطحی، دهان و دندان (غرغره)، لثه، و حتی قارچ پا کاربرد فراوان دارد.
سفتکننده و روشنکننده پوست:
ماسک یا محلول زاج سفید باعث سفت شدن پوست، کمک به رفع جوش، کاهش لک و روشنتر کردن مناطق تیره بدن (مانند زیر بغل، کشاله ران) میشود.
قطع خونریزیهای جزئی:
زاج سفید برای قطع خونریزی کم (مانند بریدگی هنگام اصلاح) بسیار مؤثر است.
پیشگیری و درمان شوره و قارچ کف سر:
در ترکیب با آب برای شستوشوی سر، به رفع قارچ، شوره و خارش کمک میکند.
تقویت و حفظ بهداشت دهان و دندان:
غرغره محلول زاج سفید به عنوان دهانشویه و محکمکننده لثهها در عطاری سنتی توصیه میشود.
طبع: سرد و خشک
مصلح: گلاب، عسل طبیعی، روغن بنفشه یا روغن بادام شیرین (برای پوستهای خشک و حساس)
زاج سفید + گلاب:بهترین ترکیب برای ضدعفونی سطح پوست، کاهش التهاب و روشنکنندگی طبیعی
زاج سفید + ماست:ماسک بدن برای رفع تیرگی و نرمی پوست
زاج سفید + روغن بنفشه:ترکیب ویژه برای پوستهای حساس و خشک
زاج سفید + سرکه طبیعی:شستوشوی پا برای کنترل تعریق و رفع قارچ
زاج سفید + جوش شیرین:خوشبوکننده طبیعی دهان و زیر بغل
ضدتعریق طبیعی:
مقدار کمی پودر زاج سفید را پس از شستوشو بر روی زیر بغل یا نقاط پرعرق بدن بپاشید.
ماسک روشنکننده:
پودر زاج سفید را با گلاب (یا ماست) مخلوط کنید، به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه روی پوست تیره یا لکدار گذاشته و سپس آبکشی کنید.
دهانشویه و ضد التهاب:
یک پینچ (نوک قاشق چایخوری) پودر زاج سفید را در یک لیوان آب حل کرده و غرغره کنید، سپس آب بشویید.
قطع خونریزی:
محل بریدگی را با کمی پودر زاج سفید آغشته کنید (صرفاً سطحی، کوتاهمدت).
رفع قارچ کف سر یا پا:
یک قاشق چایخوری پودر زاج سفید را در یک لیوان آب ولرم حل و موضع مورد نظر ۵ تا ۷ دقیقه خیس شود.
قابل مصرف خوراکی نیست؛ بلع نباید صورت گیرد.
مصرف زیاد روی پوست خشک یا حساس ممکن است باعث حساسیت یا خشکی بیشتر شود.
تماس با چشم بسیار خطرناک است.
برای بهداشت دهان، صرفاً محلول رقیق و بدون بلعیدن
برای کودکان زیر ۱۰ سال و زنان باردار یا شیرده صرفاً با مشورت پزشک
استفاده طولانی یا بیش از اندازه ممکن است تعریق طبیعی پوست را مختل کند.
۱. آیا پودر زاج سفید واقعا ضدعرق است؟
بله، با بستن موقت منافذ عرق و حذف باکتریهای مولد بو، تعریق زیاد و بوی نامطبوع را کاهش میدهد.
۲. آیا استفاده مداوم برای پوست ضرر دارد؟
اگرچه معمولاً بیخطر است، اما افراط در مصرف ممکن است باعث خشکی یا حساسیت پوستی شود؛ هفتهای ۲-۳ بار کافی است.
۳. آیا زاج سفید برای روشن کردن زیر بغل مفید است؟
بله، در ترکیب با گلاب یا ماست میتواند تیرگیهای سطحی را کاهش دهد.
۴. مصرف خوراکی پودر زاج سفید مجاز است؟
خیر! مصرف خوراکی ممکن است برای دستگاه گوارش و سلامتی مضر باشد.